جراحی تعویض مفصل ران

جراحی تعویض مفصل ران یکی از موفق‌ترین جراحی‌های ارتوپدی است که می‌تواند درد شدید مفصل ران را کاهش داده و کیفیت زندگی بیماران را به‌طور چشمگیری بهبود بخشد. آگاهی و آمادگی مناسب پیش از عمل و رعایت دقیق توصیه‌ها پس از جراحی، نقش مهمی در موفقیت درمان و بازگشت سریع‌تر به زندگی فعال دارد.

آماده‌سازی منزل؛ اولین گام در مسیر بهبودی

پیش از انجام جراحی، بهتر است در منزل خود یک «ایستگاه بهبودی» ایجاد کنید. وسایلی که به‌طور روزمره استفاده می‌کنید مانند تلفن، کنترل تلویزیون، رادیو، لیوان آب، دستمال کاغذی و سطل زباله را در نزدیکی محلی قرار دهید که پس از عمل بیشترین زمان خود را در آن سپری خواهید کرد. این کار باعث می‌شود نیاز به خم شدن یا جابه‌جایی‌های غیرضروری کاهش یابد.

اقدامات لازم برای آمادگی پیش از جراحی

به محض تصمیم‌گیری برای انجام جراحی تعویض مفصل ران، می‌توانید با برنامه‌ریزی مناسب روند بهبودی خود را تسهیل کنید:

• پوشش بیمه: در صورت استفاده از بیمه، از اعتبار و جزئیات پوشش آن اطمینان حاصل کنید.

• اعمال دندانپزشکی: تمامی درمان‌های دندانپزشکی باید پیش از جراحی انجام شوند تا خطر بروز عفونت پس از عمل کاهش یابد.

• ذخیره خون: در برخی موارد، پزشک ممکن است چند هفته پیش از عمل توصیه کند که خون خود را در بیمارستان ذخیره نمایید.

• ارزیابی سلامت عمومی: حدود دو هفته پیش از بستری، آزمایش‌های خون و ادرار، نوار قلب و عکس قفسه سینه انجام می‌شود تا وضعیت سلامتی شما بررسی گردد. جراح ارتوپد در صورت نیاز با سایر پزشکان مشورت خواهد کرد.

برنامه‌ریزی برای دوران نقاهت

پیش از عمل، هماهنگی‌های لازم برای انتقال از بیمارستان به منزل را انجام دهید. در هفته‌های اول پس از جراحی بهتر است یکی از اعضای خانواده یا آشنایان برای کمک در انجام کارهای روزمره در کنار شما باشد.
غذاهایی با پخت آسان آماده و ذخیره کنید، فرش‌ها و سیم‌های برق را ثابت نمایید، و در صورت امکان از توالت فرنگی با ارتفاع مناسب استفاده کنید. وسایل پرکاربرد را در دسترس قرار دهید تا نیازی به خم شدن یا کشیدن بدن نداشته باشید.

تعویض مفصل ران؛ نگاهی کلی

جراحی تعویض مفصل ران یکی از موفق‌ترین جراحی‌ها در حوزه ارتوپدی محسوب می‌شود. دوام اکثر مفاصل مصنوعی ران حداقل ۱۵ تا ۲۰ سال است و به‌طور میانگین کمتر از ۱۰ درصد بیماران نیاز به جراحی مجدد یا اصلاح مفصل خواهند داشت.

بیهوشی در جراحی تعویض مفصل ران

این جراحی تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی نخاعی و اپیدورال انجام می‌شود. در بیهوشی عمومی بیمار کاملاً خواب است، اما در بی‌حسی نخاعی یا اپیدورال فرد بیدار بوده و دردی احساس نمی‌کند. انتخاب نوع بیهوشی با نظر متخصص بیهوشی و بر اساس وضعیت سلامتی بیمار انجام می‌شود. امروزه با استفاده از داروها و تجهیزات پیشرفته، بیهوشی ایمن‌تر از گذشته است.

مراحل انجام جراحی

از نیمه‌شب قبل از عمل باید از خوردن و آشامیدن خودداری کنید. پس از بستری، علائم حیاتی شما بررسی شده و داروهای آرام‌بخش تجویز می‌شود. عمل جراحی معمولاً ۲ تا ۴ ساعت طول می‌کشد.
جراح ارتوپد با ایجاد برش، مفصل ران را نمایان کرده و بخش‌های آسیب‌دیده استخوان ران و لگن را برمی‌دارد. سپس اجزای مفصل مصنوعی شامل جام لگنی، سر و ساقه فلزی در جای مناسب قرار داده می‌شوند.

انواع مفصل مصنوعی ران

• سیمانی: با استفاده از سیمان استخوانی در محل ثابت می‌شود.

• غیرسیمانی: استخوان به‌مرور در اطراف مفصل رشد کرده و آن را محکم می‌کند.

• ترکیبی: یک بخش با سیمان و بخش دیگر بدون سیمان ثابت می‌شود.
  انتخاب نوع مفصل به سن، کیفیت استخوان و سبک زندگی بیمار بستگی دارد.

توان‌بخشی و فیزیوتراپی

توان‌بخشی بلافاصله پس از جراحی آغاز می‌شود. اهداف آن شامل افزایش قدرت عضلات، بهبود حرکت مفصل ران، محافظت از مفصل جدید و بازگشت به فعالیت‌های روزمره است.
فیزیوتراپی معمولاً از روز بعد از عمل شروع می‌شود و نقش بسیار مهمی در بازگشت دامنه حرکتی و استقلال بیمار دارد. ادامه تمرینات پس از ترخیص از بیمارستان برای جلوگیری از خشکی مفصل ضروری است.

بهبودی در منزل و پیشگیری از عوارض

پیش از ترک بیمارستان باید با نحوه مصرف داروها، زمان تعویض پانسمان و ویزیت‌های بعدی آشنا باشید.
برای پیشگیری از عفونت، لخته شدن خون، شل شدن مفصل یا دررفتگی، رعایت دقیق توصیه‌های پزشک الزامی است. در صورت بروز علائمی مانند درد شدید، تورم غیرعادی پا، تنگی نفس یا درد قفسه سینه، باید فوراً با پزشک تماس بگیرید.

نقش شما در موفقیت درمان

موفقیت جراحی تعویض مفصل ران تا حد زیادی به همکاری بیمار بستگی دارد. داشتن هدف، انجام منظم تمرینات فیزیوتراپی و رعایت محدودیت‌ها، هر جلسه تمرین را به گامی مؤثر برای بازیابی استقلال و زندگی فعال تبدیل می‌کند.

پرسش‌های رایج

• مدت بستری: معمولاً ۳ تا ۵ روز

• زمان بهبودی: بسته به شرایط فرد متفاوت است، اما اغلب بیماران طی چند هفته به فعالیت‌های روزمره بازمی‌گردند.

• تزریق خون: حدود نیمی از بیماران نیازی به تزریق خون ندارند.

• میزان موفقیت: این جراحی از موفق‌ترین اعمال ارتوپدی محسوب می‌شود.

• دوام مفصل مصنوعی: در بسیاری موارد، یک بار تعویض مفصل برای تمام عمر بیمار کافی است.

این مطالب صرفاً جهت افزایش آگاهی بیماران ارائه شده و جایگزین توصیه‌ها و دستورات پزشک معالج نمی‌باشد.