وبلاگ
حرکات ورزشی برای درمان اسکولیوز در خانه
حرکات ورزشی برای درمان اسکولیوز یکی از روشهای مؤثر برای بهبود وضعیت ستون فقرات و کاهش علائم این عارضه است. این تمرینات با تمرکز بر تقویت عضلات مرکز بدن و تقویت عضلات کمر، به بهبود وضعیت ستون فقرات کمک میکند.
در حالی که انجام تمرینات ورزشی برای تمامی افراد مفید است، این تمرینات میتوانند برای افراد مبتلا به اسکولیوز حتی بیشتر مفید و مؤثر باشند. یکی از تصورات غلط رایج این است که افراد مبتلا به اسکولیوز باید از انجام ورزش دست بکشند و به طور کلی فعالیتهای بدنی را کنار بگذارند. در واقع، ورزشهای مناسب میتوانند به همان اندازه که به دیگر افراد کمک میکنند، به افراد مبتلا به اسکولیوز نیز کمک کرده و حتی اثرات درمانی بیشتری داشته باشند.
اسکولیوز چیست؟
اسکولیوز یک انحنای غیرطبیعی ستون فقرات است که معمولاً به صورت انحنا در جهتهای مختلف به شکل S یا C دیده میشود. این عارضه میتواند در هر سنی بروز کند، اما در دوران کودکی و نوجوانی بیشتر شایع است. بسیاری از متخصصان ارتوپدی به افرادی که انحراف خفیف ستون فقرات دارند (که معمولاً کمتر از 20 درجه است) توصیه میکنند که از روشهای غیرجراحی و محافظهکارانه مانند “منتظر باش و ببین” استفاده کنند. در این رویکرد، بیماران هر چند ماه یکبار ارزیابی میشوند تا مشخص شود آیا انحراف ستون فقرات بدتر شده است یا خیر.
با این حال، بسیاری از بیماران مبتلا به اسکولیوز و متخصصان ستون فقرات ترجیح میدهند که رویکردی فعالتر اتخاذ کنند. در این مرحله است که اهمیت ورزش نمایان میشود.
چرا برای درمان اسکولیوز باید ورزش کرد؟

ورزش برای درمان اسکولیوز در خانه زمانی مؤثر است که همراه با درمانهای دیگر مانند استفاده از بریس نباشد یا در کنار این درمانها انجام شود. ورزش به تقویت عضلات مرکز بدن کمک میکند و از ستون فقرات محافظت میکند.
ساخت و حفظ قدرت مرکزی بدن اهمیت زیادی دارد، زیرا عضلات قویتر میتوانند ثبات بیشتری به ستون فقرات بدهند. ورزشهای درمانی برای اسکولیوز میتوانند به کاهش علائم زیر کمک کنند:
-
کاهش درد، خستگی و عدم تقارن در تنه،
-
کاهش یا حتی توقف پیشرفت اسکولیوز،
-
افزایش انعطافپذیری و تحرک،
-
بهبود قدرت و استقامت عضلات،
-
بهبود عملکرد ریهها و تنفس،
-
پیشگیری از بیثباتی ناشی از تحلیل تدریجی ستون فقرات.
بهترین تمرینات ورزشی برای درمان اسکولیوز
بهترین تمرینات ورزشی برای درمان اسکولیوز ترکیبی از تمرینات کششی و تقویتی است. تمرینات کششی انعطافپذیری را افزایش میدهند و این انعطافپذیری میتواند سفتی ستون فقرات را کاهش دهد و دامنه حرکتی را افزایش دهد. تمرینات تقویتی به تقویت عضلات ستون فقرات کمک میکنند و میتوانند از پیشروی اسکولیوز جلوگیری کرده و درد و ناراحتی کمر ناشی از این بیماری را کاهش دهند.
این تمرینات برای تمامی گروههای سنی مبتلا به اسکولیوز قابل انجام است، اما اهداف و تکنیکهای ورزشی بسته به سن افراد تعیین میشود.
حرکات ورزشی برای بهبود اسکولیوز در کودکان
اگر اسکولیوز کودک بدون علت خاصی باشد (ایدیوپاتیک)، کودک میتواند در فعالیتها و ورزشهایی که از انجام آنها لذت میبرد، شرکت کند. یک برنامه ورزشی برای درمان اسکولیوز به کودک کمک میکند تا عادات حرکتی و وضعیتی مناسبی ایجاد کند که از ستون فقرات در حال رشد او محافظت کند.
بیشتر کودکان مبتلا به اسکولیوز هیچ دردی احساس نمیکنند، بنابراین بیشتر تمرینات ورزشی برای درمان اسکولیوز در کودکان بر کنترل عصبی و عضلانی تمرکز دارند و هدف آنها تقویت تقارن ستون فقرات و همراستایی نیمهبالایی بدن است.
تمرینات ورزشی مناسب برای کودکان شامل موارد زیر است:
-
حرکات کششی سگ پرنده
-
پرس شکمی با دو پا
-
پلانک در حالت درازکش
-
بلند کردن پاها در وضعیت خوابیده به پشت
-
چرخش لگن
-
حرکات گربه شتر
حرکات ورزشی برای بهبود اسکولیوز در نوجوانان
نوجوانان مبتلا به اسکولیوز ایدیوپاتیک (AIS) ممکن است مشکلاتی مانند عدم تعادل عضلانی، تغییر وضعیت بدن، انحراف در راه رفتن و کاهش انعطافپذیری را تجربه کنند. برخی از این نوجوانان ممکن است به دلیل شکل بدن خود احساس بدی داشته باشند و اعتماد به نفس پایینی داشته باشند.
تمرینات تقویتی برای نوجوانان شامل حرکاتی است که باعث فعال شدن عضلات شانه و پشت شده و در عین حال ستون فقرات را ثابت نگه میدارد. این حرکات عبارتند از:
-
ایستادن روی دیوار
-
کشش چرخشی در حالت نشسته
-
پلانک
-
چرخش لگن
-
بلند کردن کتل بل (دمبل روسی وزنهای) بدون کمک ابزار
ورزشهای کمفشار مانند پیلاتس، یوگا و تای چی میتوانند انعطافپذیری و دامنه حرکت را بهبود دهند. برخی برنامههای ورزشی مانند روش خانم شروت، میزان اسکولیوز را در نوجوانان کاهش میدهند.
حرکات ورزشی برای بهبود اسکولیوز در بزرگسالان
در بزرگسالانی که در نوجوانی اسکولیوز نداشتند، ممکن است این بیماری در بزرگسالی بروز کند. با گذشت زمان، ساییدگی مفاصل و دیسکها، از دست دادن قابلیت ارتجاعی بافت نرم و زوال تدریجی مفاصل فاست باعث سفتی ستون فقرات میشود. در این مرحله، تمرینات کششی و تقویتی برای بزرگسالان شروع میشود تا انعطافپذیری ستون فقرات بهبود یابد.
حرکات کششی برای درمان اسکولیوز در بزرگسالان شامل موارد زیر است:
-
چرخش بالاتنه در حالت نشسته
-
حرکات گربه و گاو
-
حرکت کششی کودک
-
کشش خمکننده لگن در حالت نشسته
-
حرکات کششی پروانه
پس از بهبود انعطافپذیری، میتوان از تمرینات قدرتی برای تثبیت ستون فقرات و کاهش درد استفاده کرد.
حرکات ورزشی برای بهبود اسکولیوز در سالمندان

در سالمندان، اسکولیوز ممکن است به دلیل تحلیل تدریجی دیسکهای ستون فقرات بروز کند. تمرینات ورزشی برای سالمندان ابتدا بر حرکات کششی هدفمند تمرکز دارند تا تنش ستون فقرات کاهش یابد و انعطافپذیری بهبود یابد. پس از آن، تمرینات تقویتی برای ایجاد قدرت و بهبود تعادل و وضعیت بدن انجام میشود.
حرکات ورزشی برای سالمندان شامل موارد زیر است:
-
حرکات کششی بر روی دیوار
-
کشش کودک
-
کشش مفصل ران
-
کشش بالای سر
-
نشستن روی توپ ورزشی
-
ایستادن روی یک پا
-
یوگا
-
پیلاتس
-
تایچی
روشهای مدرن برای بهبود اسکولیوز
روشهای مدرن برای درمان اسکولیوز شامل برنامههای ورزشی خاص است که از یک رویکرد سهبعدی استفاده میکند. این روش شامل سه سطح آناتومیکی ستون فقرات است:
-
سطح ساجیتال (از جلو به عقب)
-
سطح عرضی یا محوری (چرخشی)
-
سطح فرونتال (از پهلو به پهلو)
این روشها بر افزایش آگاهی بیمار از وضعیت بدنی، تقویت عضلات، بهبود تنفس و ظرفیت ریهها، و کاهش پیشرفت انحراف تمرکز دارند.