جراحی تعویض مفصل زانو یکی از روش‌های مؤثر برای کاهش درد و بهبود عملکرد در بیماران مبتلا به مشکلات شدید زانو است. تصور کنید بعد از سال‌ها درد زانو، جراحی انجام داده‌اید تا زندگی بهتری داشته باشید اما ناگهان با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوید که انتظارشان را نداشتید! آیا از عوارض جراحی زانو آگاه هستید و می‌دانید چطور می‌توان آن را کاهش داد؟ در این مقاله از وب‌سایت دکتر عبدالهی فرد به بررسی عوامل مؤثر در بروز این عوارض و راه‌های پیشگیری و مدیریت آن می‌پردازیم.
لخته شدن خون (ترومبوز ورید عمقی)
پس از جراحی زانو، احتمال تشکیل لخته‌های خونی در وریدهای عمقی پا وجود دارد که به آن ترومبوز ورید عمقی (DVT) می‌گویند. این لخته‌ها باعث درد و تورم می‌شود و در صورت حرکت به سمت ریه‌ها، منجر به آمبولی ریه می‌شود که وضعیت خطرناکی است.
برای پیشگیری و مدیریت این مشکل، باید دست به دامان دارودرمانی و راهکارهای مرتبط شوید. برای کاهش خطر لخته شدن خون، پزشکان ممکن است داروهای ضدانعقاد تجویز کنند. همچنین، استفاده از جوراب‌های فشاری و تشویق به حرکت زودهنگام پس از جراحی می‌تواند مفید باشد.
عفونت زخم از عوارض این جراحی
عفونت در محل جراحی یکی دیگر از عوارض جراحی زانو است. این عفونت‌ها ممکن است سطحی باشند و تنها پوست را درگیر کنند یا عمیق‌تر شده و به مفصل مصنوعی برسند.
برای جلوگیری از عفونت زخمی که پس از جراحی زانو ایجاد می‌شود، بهتر است اقدامات مناسب صورت گیرد. رعایت بهداشت مناسب، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های پیشگیرانه و مراقبت دقیق از زخم خطر عفونت را کاهش می‌دهد. در صورت بروز عفونت عمیق، ممکن است نیاز به جراحی مجدد باشد.
آسیب به اعصاب یا بافت‌های اطراف
در حین جراحی، احتمال آسیب به اعصاب، رگ‌های خونی یا بافت‌های اطراف زانو وجود دارد. این آسیب‌ها منجر به بی‌حسی، ضعف یا مشکلات حرکتی می‌شوند. برای مدیریت آسیب به اعصاب بهتر است از قبل فکر این مشکل را بکنید. بیشتر این آسیب‌ها با گذشت زمان بهبود می‌یابند. در موارد نادر، ممکن است نیاز به مداخلات پزشکی بیشتر باشد.
درد مزمن پس از جراحی
برخی از بیماران ممکن است پس از جراحی زانو همچنان درد را تجربه کنند. این درد به دلایل مختلفی از جمله التهاب، مشکل در پروتز یا آسیب عصبی ایجاد می‌شود. یکی از عوارض جراحی زانو که ممکن است طولانی‌مدت باشد، درد مزمن است.
استفاده از داروهای ضدالتهاب، انجام فیزیوتراپی منظم و در برخی موارد، تزریق استروئید به کاهش درد کمک می‌کند. در صورت ادامه درد، مراجعه به پزشک ضروری است.
محدودیت حرکتی و سفتی زانو
برخی بیماران پس از جراحی زانو دچار سفتی مفصل می‌شوند که بر توانایی حرکت آنها تأثیر می‌گذارد. این مشکل معمولاً در بیمارانی دیده می‌شود که بعد از جراحی فعالیت کافی ندارند و از عوارض جراحی زانو به شمار می‌آید.
انجام تمرینات کششی و فیزیوتراپی بلافاصله پس از جراحی از سفتی زانو جلوگیری می‌کند. در موارد شدید، پزشک ممکن است روش‌هایی مانند مانور دستکاری زانو تحت بیهوشی را پیشنهاد دهد.
شل شدن یا ساییدگی پروتز زانو
با گذشت زمان، ممکن است پروتز زانو به دلیل فشار زیاد یا استفاده نامناسب شل شود یا ساییده شود. این مشکل در برخی موارد نیاز به جراحی مجدد دارد و یکی از عوارض عمل جراحی زانو است که ممکن است در طول زمان بروز کند.
کنترل وزن، پرهیز از فعالیت‌های شدید و انجام تمرینات تقویتی عمر مفصل مصنوعی را افزایش می‌دهد. در صورت بروز درد یا ناپایداری در زانو، باید به پزشک مراجعه کرد.
تفاوت در طول پاها
در برخی موارد، پس از جراحی تعویض مفصل زانو، ممکن است طول پاها کمی تغییر کند. این مسئله باعث ناراحتی هنگام راه رفتن می‌شود و به عنوان یکی از عوارض عمل جراحی زانو محسوب شود.
در صورتی که اختلاف طول پا محسوس باشد، استفاده از کفی‌های مخصوص و تمرینات اصلاحی به بهبود وضعیت کمک می‌کند. در موارد نادر، ممکن است نیاز به جراحی اصلاحی باشد.
مشکلات بیهوشی مربوط به عوارض جراحی زانو
هر جراحی بزرگی نیاز به بیهوشی دارد و برخی بیماران ممکن است به داروهای بیهوشی واکنش نشان دهند. عوارض بیهوشی شامل سرگیجه، تهوع، استفراغ یا واکنش‌های آلرژیک است و یکی از عوارض عمل جراحی زانو به شمار می‌رود.
پیش از جراحی، بیماران باید اطلاعات کاملی درباره سوابق پزشکی و حساسیت‌های دارویی خود به پزشک ارائه دهند تا خطرات بیهوشی کاهش یابد.
ناپایداری مفصل زانو
در برخی بیماران، ممکن است پروتز زانو به درستی تثبیت نشود و باعث ناپایداری در حرکت شود. این مشکل منجر به دشواری در راه رفتن یا احساس لق شدن زانو می‌شود و از عوارض جراحی زانو به شمار آید.
تقویت عضلات اطراف زانو و استفاده از وسایل کمکی مانند عصا در مراحل اولیه بهبودی به کاهش ناپایداری کمک می‌کند. در صورت ادامه مشکل، پزشک ممکن است جراحی اصلاحی را پیشنهاد دهد.
عوارض جراحی زانو مرتبط با پروتز زانو
گاهی اوقات، پروتز زانو ممکن است به درستی عمل نکند یا مشکلاتی مانند شل شدن، ساییدگی یا ناپایداری ایجاد شود. فیزیوتراپی و تقویت عضلات اطراف زانو به بهبود عملکرد کمک می‌کند. در صورت مشکلات جدی، ممکن است نیاز به جراحی مجدد باشد.
عوامل مؤثر و راه‌های پیشگیری از بروز عوارض جراحی
- ارتباط سن و عوارض جراحی زانو:
افراد مسن‌تر یا کسانی که مشکلات پزشکی مزمن مانند دیابت یا بیماری‌های قلبی دارند، بیشتر در معرض عوارض عمل جراحی زانو هستند. - وزن بدن:
اضافه‌وزن می‌تواند فشار بیشتری بر مفصل مصنوعی وارد کند و خطر عوارض را افزایش دهد. - سبک زندگی:
عدم فعالیت بدنی مناسب یا سیگار کشیدن روند بهبود را کند کرده و خطر عوارض را افزایش می‌دهد.
انتخاب جراحی که تجربه و مهارت کافی در انجام تعویض مفصل زانو دارد، خطر عوارض را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، بهبود وضعیت سلامت عمومی، کاهش وزن در صورت نیاز و ترک سیگار به بهبود نتایج جراحی کمک می‌کند.
مراقبت‌های پس از جراحی زانو
پیروی از دستورات پزشک، شرکت در جلسات فیزیوتراپی و مراقبت مناسب از زخم به کاهش خطر عوارض عمل جراحی زانو کمک می‌کند. توجه به این نکات از بروز مشکلاتی مانند عفونت یا درد مزمن جلوگیری می‌کند و روند بهبود را تسریع می‌بخشد.
همچنین انجام تمرینات تقویتی و کششی تحت نظر متخصص به بهبود عملکرد زانو و کاهش خطر عوارض جراحی زانو کمک می‌کند. فعالیت بدنی منظم به تقویت عضلات اطراف زانو و حفظ تحرک مفصل کمک می‌کند.
مطلب پایانی
جراحی تعویض مفصل زانو می‌تواند کیفیت زندگی بسیاری از افراد را بهبود بخشد و می‌تواند راهی برای بازگشت به زندگی فعال باشد. اما آگاهی از عوارض جراحی زانو و رعایت مراقبت‌های لازم، تفاوت بین یک نتیجه موفق و مشکلات طولانی‌مدت را رقم می‌زند؛ پس با آمادگی بیشتر، مسیر بهبودی خود را هموار کنید! برای دریافت مشاوره رایگان دکتر عبدالهی فرد، با ما تماس بگیرید.
